OSMANLI’DA DEVLET YÖNETİMİ

OSMANLI’DA DEVLET YÖNETİMİ [29 Sayfa]

OSMANLI’DA DEVLET YÖNETİMİ 1) Merkez Yönetimi 2) Taşra Yönetimi 3) Toprak Yönetimi 4) Maliye 5) Ordu MERKEZ YÖNETİMİ Osmanlı devletinin kendine özgü bir devlet yönetimi vardı. Bu yönetimin dü-zenli işleyişi, uzun süre halkın rahat yaşamasını sağladı. Osmanlılar, ayrı himayelerinde bulunan bütün insanlara adil ve eşit davrandılar. MERKEZ YÖNETİMİ Bu nedenle sınırları içinde yaşayan dili ve dini ayrı olan topluluklar da birbir-leriyle uzun süre birlikte yaşamayı başardılar. Osmanlı Devleti, merkeziyetçi ve mut-lak otoriteye dayalı bir idare ile yöne-tiliyordu. Bu yönetimin başında Osmanlı soyundan gelen bir padişahbulunuyordu. MERKEZ YÖNETİMİ Osmanlı padişahları, devletin kuru-luşundan itibaren bey, gazi, hüdaven-digar, hünkar, sultan gibi ünvanlarla anıldılar. Padişahlar kendi adlarına hutbe okutur, para bastırırlardı. Padişahlık, babadan oğula geçerdi. MERKEZ YÖNETİMİ Padişahlar başkentte otururdu. Osmanlı Devleti de buradan yönetilirdi. Osmanlı Devletin de önemli konular, Divanıhümayun adı verilen bir kurulda görüşülürdü. Bu kurula önceleri padişah başkanlık ederdi. MERKEZ YÖNETİMİ Fatih’ten sonra Divanıhümayuna vezir-azam başkanlık etmeye başladı. Burada devletin askerlik, maliye, adalet ve yöne-tim işleri görüşülerek karara bağlanırdı. Divanıhümayunda vezirazam,vezirler, kazasker, defterdar ve nişancı bulunurdu. MERKEZ YÖNETİMİ Ayrıca şeyhülislam ve kaptanıderya da divan görüşmelerine gerektiğin dekatılırdı. Divanıhümayunda padişahlar büyük yetkilere sahipti. Savaşa ve barışa da padişahlar karar verirdi. Divanıhümayuna başbakanlık etmek yük-sek dereceli devlet adamlarını atamak padişahın göreviydi. MERKEZ YÖNETİMİ DİVANIHÜMAYUNUN ÜYELERİ 1) Sadrazam (Vezirazam) 2) Vezirler 3) Nişancı 4) Kazasker 5) Defterdar 6) Şeyhülislam MERKEZ YÖNETİMİ Devlet yönetiminde 19.yy da bazı deği-şiklikler oldu. II.Mahmut döneminde Divanıhümayun kaldırıldı. Nezaretler (bakanlıklar) kuruldu. Sadrazamlık makamının adı, başvekalet (başbakanlık) olarak değiştirildi. TAŞRA YÖNETİMİ Osmanlı Devleti’nin sınırları çok genişti. Bu kadar geniş bir ülkeyi tek bir mer-kezden idare etmek zordu. Fetihlerle sınırlar genişleyince ülke eyaletlere bölünmüştü. Eyaletler idare bakımından üçe ayrılmıştı: a)Merkeze bağlı eyaletler b) Özel yönetim olan eyaletler c) İmtiyazlı eyaletler TAŞRA YÖNETİMİ Osmanlı Devleti, Anadolu ve Rumeli olmak üzere iki eyalete ayrılmıştı. Merkeze bağlı eyaletletlerin başında beylerbeyi bulunurdu. Trablusgarp, Cezayir, Tunus ve Mısır gibi İstanbul’dan uzak olan eyaletler merkeze bağlı eyaletlerdi. TOPRAK YÖNETİMİ Osmanlı Devleti’nde toprakların büyük bir bölümü devletin malıydı. Ancak, bu toprağı kullanma hakkı halka verilmişti. Halk bu toprakları istediği gibi ekip bi- çerdi. Toprağını iyi ekip biçemeyenlerden veya üç yıl üst üste boş bırakanlardan toprakları geri alınır başkasına verilirdi. TOPRAK YÖNETİMİ Devlete ait topraklar; has, zeamet ve tımar olarak üç bölüme ayrılmıştı. Has : geliri en yüksek olan topraktı. Bu toprağın geliri vezirazam, vezir, nişancı, beylerbeyi gibi yüksek devlet görevlilerine verilirdi. TOPRAK YÖNETİMİ Zeamet ise geliri subaşı ve kadı gibi görevlilere verilen topraklardı. Devlete ait toprakların en büyük kısmı tımar olarak ayrılmıştı. Tımar genellikle savaşta yararlılık gösteren askerlere kale muhafızlarına ve bazen de işlerin-de başarı gösteren askerlere verilirdi. TOPRAK YÖNETİMİ Tımar sahipleri, dirliklerinin bulundu-ğu yerde oturur bu bölgenin güvenli-ğini sağlarlardı. Aynı zamanda, toprağı işleyen